Saltar para: Posts [1], Pesquisa [2]

MELGAÇO, DO MONTE À RIBEIRA

História e narrativas duma terra raiana

MELGAÇO, DO MONTE À RIBEIRA

História e narrativas duma terra raiana

GUERRAS E MELGAÇO NO MEIO

melgaçodomonteàribeira, 08.03.13

 

 

GUERRAS LIBERAIS – MELGAÇO 1827

                                       

EXTRACTO

 

O tenente general Marquez de Angeja, escreve de Melgaço, em 9 do corrente, dizendo: “Depois que dirigi a v.ex.ª, hontem, o meu officio datado de Valladares, marchei com as tropas do meu comando para Melgaço, para me assegurar se os rebeldes, haviam, ou não, entrado em Hespanha, e qual era o comportamento que com elles haviam tido as auctoridades hespanhola da fronteira, tendo eu dirigido hontem mesmo um officio ao governador de Tuy para fazer desarmar os rebeldes que haviam entrado no seu districto; ainda não recebi resposta alguma d’elle, mas sei que o marquez de Chaves entrou na Galliza por Fiães acompanhado de alguma infanteria e da maior parte da sua cavallaria, tudo em tal desordem e ruína, que não poderá entrar facilmente em novas operações, não obstante affirmarem os soldados, que se dirigem a Montalegre e Chaves à provincia de Traz os Montes; mandei fazer esta tarde um reconhecimento forte até S. Gregório, ultima povoação portugueza, situada na confluencia do Minho e de um pequeno regato aonde principia a raia secca. As guerrilhas fizeram grande resistencia sendo comtudo repellidas com grande fogo de caçadores e cargas de cavallaria, para o territorio hespanhol, aonde se achavam postadas duas ou tres companhias de melicianos de Galliza, que visivelmente os protegeram, permittindo-lhes fazer fogo por muito tempo. Conto dirigir-me ámanhã ás auctoridades hespanholas, reclamando que estas guerrilhas e soldados sejam immediatamente desarmados, pedindo igualmente uma satisfação pelo comportamento hostil que tiveram hoje para comnosco.

 

Ler mais em http://purl.pt/12101/1

 

Tenente general D. João de Noronha Camões de Albuquerque Sousa Moniz, 8º Conde de Vila Verde e 6º Marquez de Angeja, liberal às ordens de D. Pedro IV, governador da província do Minho, onde estava quando rebentou a revolta absolutista em 1826. Nasceu a 20 de Abril de 1788, faleceu a 23 de Junho de 1827.

 

XAN DAS CONGOSTRAS

melgaçodomonteàribeira, 07.03.13

 

 

TOMÁS DAS QUINGOSTAS NO IMAGINÁRIO GALEGO

 

 

XAN DAS CONGOSTRAS

 

 

Bandoleiro mítico do que se asegura que estivo activo polo século XVI e seguintes, mesmo ata no século XIX. Para algúns era galego, nacerí en Pereira, o Entrimo (Ourense), e para outros portugués. Tralos seus roubos soía irse agachar á Pena de Anamán que está nos lindes de Galicia, na Serra do Leboreiro, pêro en térreo portugués. As súas victimas eran sobre todo os cregos e gostaba de curtarlles as orellas. Tamén se di que el e a súa banda foron reducidos nun lugar chamado A Picada.

Xan das Congostras e os seus compinches regresaban de roubar a rectoral de Terrachán. Os gardas esperábanos en Ferreiros trás dunha lata (entramado sobre o que se estenden as parras) e cando pasou Xan das Congostras e a súa cuadrilla por alí derrobaron a lata enriba deles e apresáronos a todos.

Na Pena de Anamán quedou memoria deste bandoleiro. Refítise unha lenda escrita sobre ele para que a lesen os camiñantes que por alí pasában e que dicía:

 

Os pobres non o tem

e os ricos non o dan;

quen quixer asentar praza

veña á Pena de Anamán.

Algúns engádenlle dous versos máis que serian:

con dous pesos diários

e un trabuco na man.

Próximo de á Pene de Anamán hai unha capela dedicada a Santa Ana e un dito:

Eu hei de subir ó céo

por unha cinta de la;

teño de levar comigo

á Senhora de Anamán.

 

 

BIBLIOGRAFIA

 

Risco, V., Geografia General del Reino de Galicia. Província de Ourense, (dirixida por F. Carreiras Candi),  Casa editorial Alberto Martin, Barcelona.

 

 

Galicia Encantada

 

Enciclopédia de Fantasia Popular de Galicia

 

www.galiciaencantada.com

 

PARA RECORDAR A OBRA DE JOSÉ ALFREDO CERDEIRA

 

O TOMAZ DAS QUINGOSTAS    EDIÇÃO DO AUTOR  JULHO 2007

 

COM PREFÁCIO DE JOAQUIM ROCHA.

 

 

Camborio Refugiado

 

PENA DE ANAMÁN

melgaçodomonteàribeira, 07.03.13

  

Vista da Pena de Anamán

 

TOMÁS DAS QUINGOSTAS NO CANCIONEIRO

POPULAR DA BAIXA LIMIA

 

 

 

a canteira está ben dura

e témola que arrombar

iá ama do señor cura

la tenemos de matar

 

 

Conta o pobo que um célebre ladrón, o Tomás das Congostras, que no século XIX andaba por estas terras, foi unha noite com vários compañeiros a roubar a Reitoral de Lobeira; non poideran entrar pola porta e entón comenzaron a abrir un burato na parede e pra que o abade non ouvise o ruído que faguían, cantaban a cantiga trascrita namentras estaban na su a angueira. Iste inxenuo recurso nonlles valeu, xa que o crego espertou e comenzou a tiros coiles deica faguelos fuxir. Engade a lenda que anos despois o Tomás asaltou ao mesmo párroco na Reitoral de San Mamede de Grou, pra onde fora trasladado; colleuno entón e cortoulle as orellas namentras lle decía: ‘’Eiquí non estamos en Lobeira, señor abade’’.

 

os pobres non o tem

os ricos non o dán;

quen queira sentar plaza

saia á Pedra de Anamán

 

Esta cantiga refírese ao Tomás de Congostras. Dí a lenda que o Tomás era moi boi mozo e tiña a súa gurida na Pena de Anamán. Tales foran os seus delitos que a raiña de Portugal madóu unha partida contra il; a forza de o precurar atopárano e déronlle morte; pra xustificar o seu feitio, cortáranlle a cabeza e leváronlla á raiña, que en canto o ollóu dixo: ‘’Se soubera que era tan bo mozo nono mandaba matar’’. Esta cantiga servia pra indicar aos seus simpatisantes onde tiñen que iren pra se xuntaren á súa partida..

 

Texto copiado integramente de Cancioneiro Popular da Baixa Limia, Xoaquin Lorenzo Fernandez. Edita Deputácion de Ourense . 2004

 

 

Retirado de www.ourensebaixalimia.com

 

 

Camborio Refugiado